Czy czerwone mięso będzie obciążone podatkiem od emisji CO2?

Osoby spożywające duże ilości czerwonego mięsa mogą w przyszłości zostać obciążone

podatkiem od emisji CO2

Wywiad z Erikiem Lambinem, głównym doradcą naukowym Komisji Europejskiej, na temat konsensusu naukowego w sprawie zrównoważonej konsumpcji żywności w UE i nowej opinii naukowej na ten temat.

Gdybyś ocenił jakość odżywczą i stan zrównoważonych systemów żywnościowych w UE w skali od 0 do 10, od najgorszego do najlepszego, jaki wynik przyznałbyś UE?

Eric Lambin: Ponieważ jesteśmy bogatym kontynentem z dietami, które są zróżnicowane i pożywne, ale z drugiej strony bogate w produkty pochodzenia zwierzęcego, oceniłbym UE obecnie mniej więcej pośrodku, na poziomie 6. Moglibyśmy jednak z łatwością osiągnąć wynik 8 lub 9, gdyby producenci żywności i konsumenci zamienili niektóre produkty pochodzenia zwierzęcego, generalnie związane z wysoką emisją CO2 oraz dużym zużyciem gruntów i wody, na więcej żywności pochodzenia roślinnego, zwłaszcza poprzez podkreślenie źródeł białka roślinnego.

W swoich zaleceniach dotyczących zniesienia barier w kierunku bardziej zrównoważonej konsumpcji żywności, Grupa Głównych Doradców Naukowych UE wzywa do wzmocnienia roli polityki w kształtowaniu przyszłego stylu życia Europejczyków. "Polityka powinna dotyczyć całego środowiska żywnościowego, wszędzie tam, gdzie żywność jest pozyskiwana, spożywana i omawiana" - zalecają naukowcy. Czy jedzenie i picie wkrótce znajdzie się pod kontrolą państwa?

Eric Lambin: Oczywiście, że nie. Konsumenci zawsze powinni mieć indywidualną wolność wyboru tego, co chcą jeść i pić. W obecnej sytuacji zdajemy sobie jednak sprawę, że jednostki nie mają pełnej kontroli nad swoimi codziennymi decyzjami konsumenckimi. Wpływają na nie reklamy, dostępność produktów, opakowania, lokowanie produktów, zwyczaje kulturowe, indywidualne nawyki i wszelkiego rodzaju informacje, które tworzą środowisko żywnościowe.

W tym miejscu wkracza polityka publiczna, aby skierować to środowisko żywnościowe w kierunku bardziej zgodnym ze zrównoważonym rozwojem i zdrowiem publicznym. Środowisko to powinno być kształtowane w taki sposób, abyśmy byli mniej popychani w kierunkach, które nie są dobre dla naszego zdrowia lub planety. Ostatecznie konsumenci powinni mieć większą możliwość dokonywania świadomych, zrównoważonych i zdrowych wyborów.

Jako naukowcy zalecacie zakazy niektórych reklam żywności lub regulacje dotyczące cen i umiejscowienia w sklepach, a nawet zmianę składu całych kategorii produktów - wszystko to w celu przyczynienia się do zdrowszej diety i zmniejszenia emisji CO2 w rolnictwie i produkcji żywności, co stanowi około 20% globalnej emisji gazów cieplarnianych. Inną propozycją jest podatek od czerwonego mięsa. Czy te środki nie doprowadzą do wzrostu cen żywności?

Eric Lambin: Nie wszystkie ceny żywności wzrosną, a jedynie te produkty, których częsta konsumpcja nie sprzyja zdrowej i zrównoważonej diecie. W szczególności mamy tu na myśli przetworzone i czerwone mięso oraz słodkie napoje.

Proponujemy jednak również, aby owoce i warzywa stały się bardziej przystępne cenowo, na przykład poprzez obniżenie podatku VAT. Polityka powinna również przyczynić się do zwiększenia dostępności zdrowej żywności dla gospodarstw domowych o niskich dochodach, które często wybierają mniej zdrową żywność, ponieważ jest ona najtańsza. Zalecamy, aby przychody z tych nowych podatków były wykorzystywane do zmniejszania nierówności poprzez finansowanie ukierunkowanych dopłat do żywności dla gospodarstw domowych o niskich dochodach.

Prawdą jest jednak, że zgodnie z naszymi propozycjami, osoby spożywające dużo czerwonego mięsa odnotowałyby wzrost całkowitych rachunków za żywność dzięki opodatkowaniu. Mamy nadzieję, że konsumenci ci dostosują swoje decyzje, ponieważ dowody naukowe pokazują, że ludzie reagują bardziej na zachęty finansowe niż na same informacje. Celem nie jest obciążanie konsumentów poprzez zmuszanie ich do samodzielnego zastanawiania się, jak stosować zdrową i zrównoważoną dietę, ale kierowanie ich w stronę zdrowszych i bardziej zrównoważonych produktów. Podatki od mięsa i cukru po prostu uwzględniają te koszty w cenach detalicznych tych produktów spożywczych.

Jak zatem politycy powinni przygotować obywateli na wzrost cen niektórych produktów spożywczych?

Eric Lambin: W raporcie naukowym Evidence Review Report Europejskich Akademii, który jest podstawą naszych zaleceń politycznych, szczegółowo omówiono, w jaki sposób komunikacja, informacja i edukacja są niezbędnym - ale niewystarczającym - warunkiem wstępnym do wprowadzenia nowych polityk żywnościowych. Zalecamy, aby nowym podatkom na żywność towarzyszyły trwałe kampanie komunikacyjne przed i w trakcie ich wdrażania w celu edukowania konsumentów na temat uzasadnienia takich podatków, a także na temat alternatywnych diet.

Istnieje również kwestia czasu i kolejności. Nowe polityki żywnościowe nie mogą być wprowadzane zbyt szybko, muszą być ogłaszane i wprowadzane stopniowo w czasie. Projekty pilotażowe pomogą lepiej pokazać korzyści płynące z nowych polityk.

Opowiadamy się za stopniowym podejściem do opodatkowania niezdrowych i niezrównoważonych produktów spożywczych. Kluczowe będzie zrozumienie i akceptacja ze strony obywateli i wszystkich uczestników systemu żywnościowego. W przeciwnym razie opór może wzrosnąć i może przynieść efekt przeciwny do zamierzonego. Jak wspomniano powyżej, musi to również obejmować mechanizmy kompensacyjne, które pozwolą uniknąć negatywnych skutków dla osób, które mają lub miałyby trudności z zakupem żywności.

Opowiadamy się za stopniowym podejściem do opodatkowania niezdrowych i niezrównoważonych produktów spożywczych. Kluczowe będzie zrozumienie i akceptacja przez obywateli i wszystkie podmioty w systemie żywnościowym. W przeciwnym razie opór może wzrosnąć i przynieść efekt przeciwny do zamierzonego. Jak wspomniano powyżej, musi to również obejmować mechanizmy kompensacyjne, które pozwolą uniknąć negatywnych skutków dla osób, które mają lub miałyby trudności z zakupem żywności.

Etykiety konsumenckie do oceny i porównywania produktów spożywczych odgrywają kluczową rolę dla obywateli, którzy już teraz chcą działać. Niemniej jednak, często spotykają się oni ze słabymi systemami etykietowania. Na przykład, istnieje powszechna zgoda co do tego, że produkcja wołowiny jest szkodliwa dla klimatu. Z drugiej strony, krowy karmione trawą mogą być pomocne w ratowaniu i utrzymywaniu bioróżnorodnych ekosystemów. Lub, być może mniej znane, istnieją ogromne emisje metanu z uprawy ryżu, który jest kamieniem węgielnym diety opartej na roślinach. Jak poradzić sobie z tą złożonością?

Eric Lambin: Każdy system oznakowania zrównoważonego rozwoju musi być oparty na jakiejś formie analizy cyklu życia w oparciu o wiarygodne, szczegółowe dane. Złożoność wpływu produktów spożywczych na środowisko powinna być odzwierciedlona na etykietach, ponieważ zawsze istnieją kompromisy, czy to w produkcji zwierzęcej, czy w uprawie roślin.

Niektóre systemy produkcji stanowią większe obciążenie pod względem zużycia gruntów, wody i energii niż inne. Należy również obliczyć nakład energii na transport, przechowywanie i pakowanie produktów spożywczych. Idealnie byłoby, gdyby większość kategorii śladów węglowych była odzwierciedlona na etykietach, przy jednoczesnym zapewnieniu, że etykiety te są nadal zrozumiałe dla konsumentów. Konsumentom należy pomóc w radzeniu sobie z kompromisami przy podejmowaniu świadomych decyzji.

Na nieszczęście, wcześniejsze przykłady etykietowania na poziomie UE, takie jak "nutriscore" lub "organic", doprowadziły do większego zamieszania niż do rozwiązań. Jak tego uniknąć?

Eric Lambin: Początkowo kilka etykiet - takich jak "organiczne" - pochodziło od grup podmiotów sektora prywatnego lub rządów. Jednak niespójność w różnych regionach lub brak przejrzystości czasami prowadziły do mylących sytuacji. UE ma do odegrania kluczową rolę w standaryzacji we wszystkich państwach członkowskich UE.

Prawidłowe standardy, oparte na dowodach, są również kluczowe dla solidnych systemów etykietowania, które dodatkowo wymagają regulacji i dobrego zarządzania. Władze publiczne powinny odgrywać główną rolę w integrowaniu różnych perspektyw po konsultacji z kluczowymi interesariuszami, w tym przemysłem, detalistami i społeczeństwem obywatelskim. W końcu instytucje publiczne zapewniają wiarygodność, ważność i przejrzystość etykiet.

Czy władze publiczne powinny być również nadawcami komunikatów czy influencerami?

Eric Lambin: Niekoniecznie. Rządy wyznaczają cele i mapy drogowe, dostarczają solidnych informacji i danych naukowych oraz określają krajowe wytyczne żywieniowe. Komunikatorzy i influencerzy mogą z nich korzystać, ale korzystają z niezależności w tworzeniu i przekazywaniu wiadomości w sposób, który najlepiej pasuje do ich zamierzonych odbiorców. Zapewnia to większą różnorodność mediów i formatów komunikacji, aby dotrzeć do większej liczby grup społecznych i kohort wiekowych. Oczywiście dezinformacja i fałszywa reklama muszą być regulowane i zwalczane.

Lepsza znajomość żywności jest postrzegana jako ważny czynnik w opinii naukowców. Czy nasze systemy edukacyjne robią wystarczająco dużo, aby podnieść wiedzę i świadomość na temat zrównoważonej i zdrowej żywności?

Eric Lambin: Istnieją duże różnice w systemach edukacyjnych między krajami UE i wewnątrz nich. Z pewnością świadomość na temat zmian klimatu wzrosła we wszystkich krajach, ale nadal można zrobić znacznie więcej w zakresie umiejętności żywieniowych, zwłaszcza wśród dzieci. Niektóre obiecujące inicjatywy, takie jak oferowanie większej ilości dań wegetariańskich w stołówkach lub dostarczanie informacji środowiskowych o serwowanych daniach, można by zwiększyć.

W wielu krajach brakuje również kryteriów zrównoważonego rozwoju w krajowych wytycznych żywieniowych. Skandynawskie państwa członkowskie są tutaj prekursorami: niedawno włączyły one zrównoważony rozwój do swoich wytycznych żywieniowych. Zalecamy, aby UE wspierała wysiłki zmierzające do upowszechnienia takiej integracji.

Jeśli młoda rodzina chce dowiedzieć się od naukowców, jaka jest najlepsza dieta dla nich i ich dzieci, co im polecasz?

Eric Lambin: Nasze zalecenia są skierowane przede wszystkim do decydentów, a nie do indywidualnych obywateli. Powiedziałbym jednak, że wytyczne dotyczące żywności w danym kraju zawierają porady dotyczące zbilansowanej diety na podstawie aktualnej wiedzy, z uwzględnieniem specyfiki systemu żywnościowego danego kraju.

Ogólnie rzecz biorąc, diety w Europie są zbyt bogate w mięso i produkty mleczne, więc zalecałbym skupienie się na diecie opartej głównie na roślinach. Dla większości Europejczyków oznacza to spożywanie większej ilości roślin strączkowych, owoców, warzyw, orzechów i nasion. Oznacza to również spożywanie mniejszej ilości mięsa, głównie czerwonego i przetworzonego mięsa, mniej żywności bogatej w tłuszcze nasycone, sól i cukier, mniej przekąsek o słabych właściwościach odżywczych oraz mniej ultra-przetworzonej żywności, słodkich napojów i alkoholu.

Jeśli chodzi o żywność pochodzenia zwierzęcego, powinniśmy przede wszystkim spożywać ryby i owoce morza pochodzące ze zrównoważonych źródeł. Jeśli okazuje się, że jesz mięso prawie codziennie, dlaczego nie wypróbować smacznych przepisów wegetariańskich? Zdecydowanie zaleca się również zmianę praktyk żywieniowych w celu ograniczenia marnowania żywności. Istnieje szeroki konsensus naukowy, że dieta oparta głównie na roślinach jest nie tylko zdrowsza, ale także bardziej zrównoważona dla środowiska niż przeciętna dieta europejska.

źródło:

https://sciencemediahub.eu/2023/09/06/heavy-red-meat-eaters-could-be-co2-taxed-in-the-future/

zobacz też:

Mięso hodowane w laboratorium kontra nauka

Żywność: Agendy ekonomiczne, polityczne i futurystyczne

Zaprojektowany kryzys żywności i ubóstwa, by zabezpieczyć ciągłą dominację USA.